Czym jest opłata adiacencka z tytułu podziału?
Opłata adiacencka jest świadczeniem publicznoprawnym, wnoszonym na rzecz gminy z tytułu wzrostu wartości nieruchomości na skutek jej podziału geodezyjnego dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości, który wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania.
Wzrost wartości nieruchomości w wyniku jej podziału może być związany z nową konfiguracją działek, mogącą zapewnić lepszy dostęp do urządzeń infrastruktury technicznej, z wydzieleniem działek budowlanych, czy też zmianą przeznaczenia lub zmianą możliwości jej lepszego sposobu wykorzystania, w tym również wydzielenia części nieruchomości z przeznaczeniem na powiększenie nieruchomości sąsiedniej.
Powyższe czynniki zazwyczaj powodują wzrost ceny nieruchomości na rynku, co z kolei stanowi podstawę do rozłożenia korzyści płynących ze zwiększonej atrakcyjności rynkowej działek zarówno na właściciela nieruchomości jak i gminę. Opłata adiacencka to świadczenie z tytułu korzyści, jakie odnosi właściciel lub użytkownik wieczysty z faktu przeprowadzenia czynności, które zwiększają jej wartość rynkową (J. Szachułowicz, M. Krassowska, A. Łukaszewska, Gospodarka nieruchomościami. Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis 2003).
Kiedy organ może naliczyć opłatę adiacencką?
Przesłanki dopuszczalności ustalenia opłaty adiacenckiej określa przepis art. 98a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1774 ze zm.). Są to:
- dokonanie geodezyjnego podziału nieruchomości na wniosek właściciela, z wyłączeniem podziału dokonanego w trybie art. 95 ustawy o gospodarce nieruchomościami, czyli niezależnie od ustaleń planu miejscowego,
- wystąpienie wzrostu wartości nieruchomości w wyniku podziału, stwierdzonego opinią uprawnionego rzeczoznawcy majątkowego,
- ustalenie opłaty adiacenckiej decyzją organu przed upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna,
- obowiązywanie uchwały rady gminy ustanawiającej wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej, nie większej niż 30% różnicy wartości nieruchomości przed i po podziale w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna.
Spełnienie łączne wszystkich wyżej wymienionych przesłanek, pozwala organowi na wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia opłaty adiacenckiej w związku ze wzrostem wartości nieruchomości, na skutek dokonanego podziału geodezyjnego.